Cüneyt AYBEY

Cüneyt AYBEY

caybey@mynet.com

Ayva Sarı Nar Kırmızı

13 Kasım 2017 - 01:31

Ayva sarı, nar kırmızı sonbahar' Her yıl bir Sonbahar yazısı yazmam mutad  oldu. Çevremizi sarı ve kahverenginin pastel tonları kapladığı bir mevsimin insanda ister istemez değişik duygulan uyandırması söz konusu.  Bir inkıraz dönemi Sonbahar. Geçiş mevsimi. Artık yeryüzü dünya kışa hazırlanıyor. Günler kısalıyor. Gökyüzü zaman zaman kül rengi bulutlarla kaplanıyor. Yapraklar sararıp soluyor ve sonra dökülüyor, ağaçlar çıplak kalıyor. Ve insana hüzün duyguları çağrıştırıyor.
'Ayva sarı nar kırmızı sonbahar!
Her yıl biraz daha benimsediğim. 
Ne dönüp duruyor havada kuşlar? 
Nerden çıktı bu cenaze? ölen kim? 
Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar?' 
'Otuz Beş Yaş' şiir şairi Cahit Sıtkı Tarancı, 7 kıtadan oluşan bu meşhur şiirin 6. Kıtasında sonbaharı her yıl biraz daha benimsemesinden bahsediyor.  Ve 35 yaşı, ömrün ortası, hayatın güze dönüş noktası olarak kabul ediyor.  Bu yaştan sonra şair, artık sararan ayva, kızaran nar gibi her an dalından koparılmayı bekliyor. Neden dönüp duruyor havada kuşlar? Kuşların havada dönüp uçması, hastalıklı, ölmesi yakın canlıyı yırtıcı kuşlar anlar ve peşini bırakmadan takip eder. Şair de kendini artık yaşlı hissettiği için, ölüme yakın hissettiği için böyle soruyor kendine.  
Yeni Türk Edebiyatı Profesörü Merhum Mehmet Kaplan,  'Şiir Tahlilleri -2 Cumhuriyet Devri' adı eserinde bu şiiri şöyle değerlendirmiştir. 'Bireyden, aynadaki görüntüsünden yola çıkarak ölüm ve fanilik konularına değinmiştir. Genele gitmiştir.  Bu şiir ömrün yarısına varmanın bilincine ermiş bir insanın, ölümden duyabileceği ürpertiyi dile getirmiştir. Buna rağmen şair ölümün herkesin başında olduğunu düşünerek avunmaktadır:
'Neylersin ölüm herkesin başında'.  'Dante gibi ortasındayız ömrün' diyerek kendisini İtalyan şair Dante'ye benzetmiştir. Dante ile Tarancı'nın bu konudaki benzerliği ise iki şairinde ölüm konusunu işlemeleri ve yapıtlarında ölümden bahsetmeleridir.  Cahit Sıtkı ölümü ızdırap duyarak karşılar fakat metafizik duygulara kaçmaz. Bunun sebebi ise laiklik düşüncesinden dolayı başka konulara çekmez.  Cahit Sıtkı sosyal konularla ilgilenmez.  Şiirde sade, yalın, basit, halk deyişlerine yer verilmiştir. Şiirde geçen deyimler: 'gözünün yaşına bakmadan gider', 'şakaklarıma kar mı yağdı ne var?', 'gözler altındaki mor halkalar'.  Gerçeklerden ayrılıp hayal dünyasına . Şair yaşadığı ana çok bağlı ve o andan kopmuyor.  Bu şiire hâkim olan zaman şimdiki zamandır. Otuz beş yaşına gelmiş bir insanın geçmiş ve geleceğine bakışı vardır.'
Ayvanın sarılığı ve narın kırmızılığı üzerinden bir sonbahar tanımı yapılıyor. Bunlar sonbahar meyveleri.  Ayrıca  Memleketim Gördes'in ayvası çok meşhurdur. Gördes Ayvası diye ayrı bir ayva türü vardır. Sonbaharı çağrıştırılan bu meyvelerin ne kadar faydalı olduğunu bilmeyen yoktur.  Sonbahar ömrün ihtiyarlığını günün ikindi vaktini tahattur ettirir. Ve bu mevsimde insan kendini bambaşka hisseder vesselam. 

Bu yazı 3456 defa okunmuştur.

YORUMLAR

  • 0 Yorum