Anılarım-65

HESAPLAMA ARAÇLARININ GELİŞİMİ
Bölümümüzün dersleri hesap ağırlıklı olduğu için, hesaplama araçlarına gereksinim oldukça fazladır. Öğrenciliğimde hesaplama aracı olarak logaritma cetvelleri kullanılıyordu. Logaritma icat edildiği tarihte çok büyük bir fayda sağlama özelliğine sahipti. Çünkü logaritma, çarpma işlemini toplama işlemine, bölme işlemini çıkarma işlemine, üs alma işlemini çarpa işlemine, kök alma işlemini bölme işlemine dönüştürüyordu. Böylece elle hesabı zor olan işlemler, daha kolay hale geliyordu. O nedenle her öğrencinin mutlaka bu logaritma hesap cetvelini (kitabını) sınavlarda yanında bulundurması gerekli idi.
Sınıfta, özellikle sınavlarda kitap halindeki logaritma cetvellerinin kâğıt hışırtısı sınıfı doldururdu. Çünkü logaritma cetveli, bir sayının logaritmasını bulurken veya logaritması belli olan sayıyı bulmak için kullanılıyordu.
Diğer bir hesaplama aracı olarak, sürgülü hesap cetvelleri kullanılırdı. Bu hesaplama cetvelinin hesap kesinliği, logaritma cetvelinin hesaplama kesinliğine göre daha düşüktü. Fakat bunun da kullanılması ve bilinmesi eğitimin bir parçasıydı.
Zaman ilerledikçe mekanik hesaplama makinesi olan Facit hesaplama makinesi ortaya çıktı. Hatta ihtisas (master) sınıfında bitirme tezimi yaparken okulun Facit hesaplama makinesini kullanma şansına sahip olmaktan dolayı kendimi mutlu hissetmiştim. Fakat bu makine yaklaşık yedi kilogram ağırlığındaydı ve hesap yaparken mekanik ses çıkarıyordu.
Bu makineyi, o zamanlar kalmakta olduğum Kadırga Öğrenci Yurdu’na götürerek bitirme tezimin hesaplarını yapmıştım. Benim çalışmalarımı çok kolaylaştırmıştı.  Aksi takdirde ayni hesapları logaritma cetveli kullanarak yapmak zorunda kalacaktım. Bana çok büyük bir zaman kazandırmıştı. Bu yüzden hesap esnasındaki çıkardığı sesler bana müzik sesi gibi geliyordu. Fakat çalışma ortamında, makinenin çıkardığı ses, başkalarını rahatsız edebilirdi.
Master eğitimimi bitirip (1974) asistan olduğum zamanlarda elektronik cep hesap makineleri kullanılmaya başlandı. Elektronik hesap makineleri, hesaplama işinde bir devrim niteliğindeydi. Zira hem hafifti ve sessiz çalışılıyordu. Bundan dolayı elektronik hesap makineleri, bütün mühendislik öğrencilerinin ayrılmaz bir parçası oldu ve diğer hesaplama araçları müzelik olmaya başladı.
Bölüm yönetimimiz de çağa ayak uydurarak bütün öğretim üyelerine birer elektronik cep hesap makinesi alarak zimmetlerine kaydetti. Böylece bütün hesaplama işlemlerinde logaritma cetveli ve Facit hesap makinesine veda edilerek daha hızlı hesap yapabilir hale gelmiştik.