Günümüzün Kabusu: Teknoloji Bağımlılığı

Merhabalar! Bugünkü yazımda günümüzde her geçen gün kullanımı artan teknolojinin dezavantajı olarak ortaya çıkan teknoloji bağımlılığına değinmek istiyorum. Teknoloji ve teknolojik aletler; sağlıklı ve dengeli kullanıldığında yarar, aşırı ve kontrolsüz kullanıldığında ise zarar sağlamaktadır.
Gelin birlikte bu teknoloji bağımlılığı nedir, buna bir bakalım. Teknoloji bağımlılığı, kontrolsüzce aşırı kullanım isteğinin önüne geçilemeyen, teknolojik aletler dışında hayatın anlamını yitirdiği, kullanımı bırakıldığında kişide sıkıntı verici duygu duruma neden olan, ailevi ve sosyal hayatı bozan bir bağımlılık türüdür. (TBM)
Teknoloji bağımlılığında kişi; ruhsal ve bedensel sıkıntılarına rağmen kullanıma devam eder. Örneğin bel ağrısına, göz ağrısına rağmen kullanıma devam eder. Bağımlı olduğu şeye örneğin telefon, tablet, bilgisayar vb. gibi teknolojik araçlarla daha çok vakit geçirmek ister.  Zamanın nasıl geçtiğini anlamaz ve bırakmakta zorlanır. “5 dakika daha” diye diye saatler geçer. Bu da zaman kaybı yaratır ve sorumluluklarını yerine getirmekte zorlanır. Örneğin bu yüzden çocuk ödevlerini yapma sorumluluğunu erteleyebilir. Kullanamadığı zamanlarda asabi, öfkeli ve hırçın davranabilir. Özellikle çocuklarda aile ile tartışmalar yaşanabilir. Çocuklarda aileye karşı yalan söyleme başlayabilir; örneğin “daha yeni oyun oynamaya başladım” diyerek hem kendini hem aileyi kandırabilir. Uyku düzeni bozulur. Yorgun ve uykusuz görünür. Genel olarak teknoloji bağımlılığının belirtileri olarak bunları sayabiliriz.
Peki, kimler teknoloji bağımlılığında risk grubundadır? Öncelikle çocuklar ve ergenleri sayabiliriz. Ailede bağımlılığa yatkın olan kişiler, fiziksel ve ruhsal problem yaşayanlar ve aile içi sorunları olan, sağlıklı iletişimi olmayan aile üyeleri.
Çocuk ve ergenlerde bazı sorunlara yol açmaktadır. Bu sorunlar şöyledir: düşünce süreçlerinde bozulma, genel sağlık düzeyinde düşüş, sosyal gelişimde gerileme, özgüvende düşüş, sosyal kaygı düzeyinde artış, saldırgan davranışlarda artış, giderek yalnızlaşma ve yüz yüze ilişki kurmada zorluk, zihinsel fonksiyonlarda bozulma gibi sorunlara yol açtığı görülmektedir. Burada görüyoruz ki çocuklarımızda çok ciddi ve önemli sorunlara yol açıyor.
Ailelerin çocuklara, özellikle küçük yaştaki çocuklara, ağlamasın sussun diye eline telefon, tablet vb. verdiğini gözlemliyorum. Çocuk o an vakit geçirip susuyor fakat bilinçsiz kullanıma neden oluyor. O yüzden altını çizerek söylemek istiyorum: Lütfen çocuklarınızın eline sussun diye bilinçsizce teknolojik alet vermeyin!
Teknoloji bağımlığından korunmak için öneriler nelerdir? Yavaş yavaş ve kararlı olarak kullanımı azaltabilirsiniz. Çocuk ve ergenlerde ise veli kontrolünde bu azalma kontrol altına alınabilir. Kullanımın azaldığı vakitleri yeni hobiler edinerek değerlendirebilir ve çocuklarınıza da aynı şekilde hobi edindirebilirsiniz. Örneğin çocuklarınızı yüzme, futbol, satranç vb. gibi kurslara gönderebilirsiniz. Zararlarını, bu zararın sizde sebep olduğu sonuçları düşünün ve bunları çocuklarınıza öğretip, bilinçlendirin. Eğer gerekirse bir uzmana başvurup yardım alabilirsiniz. Unutmayın, sizin ve çocuklarınızın ruhsal sağlığı her zaman daha önemlidir!