Manisa'da Asla Aç Kalmazsınız
Merhaba sevgili okurlar,
Manisa’da asla aç kalınmayacağını herkes bilir. Birincisi çok bereketli toprakları vardır, ne ekersek mutlaka verim alırız, ikincisi ise ne zaman çarşıya çıksak mutlaka bir lokma hayrıyla karşılaşırız. Sıraya girip lokma aldıktan sonra bir güzel karnımızı doyururuz. Ne ilginçtir aklıma geldi bunu yazmasam olmaz(!) Burada, otobüs beklerken sıra olmaz, trene binerken sıra olmaz ama lokma almak isterseniz o sıraya mutlaka girersiniz. Sanırım hayır için yapıldığından sıraya girme gereği duyulur. Aslında hayır için lokma döktürme geleneği çok eskiden beri yapılır. Manisa’da her gün mutlaka lokma döktüren hayır sahipleri vardır.Biraz araştırınca bu hayır lokmasının kökeni Orta Doğu ve Akdeniz coğrafyasına kadar uzandığını görürüz. “Hayır” ve “Lokma” sözcükleri Arapça kökenlidir “Hayır” sözcüğü iyilik, “Lokma” sözcüğü ise küçük parça anlamına gelir. Bu iki kelimenin birleşimi, iyilik için dağıtılan küçük tatlı parçaları anlamını taşır.
Osmanlı zamanında saray mutfağında önemli bir yere sahip olan lokma, halk arasında yaygınlaşmış ve dini törenlerin vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Yeniçeri Ocağı’nda ve Osmanlı camilerinde yapılan toplu etkinliklerde lokma dağıtımı sıkça görülmüştür. Bu gelenek, Anadolu’da yüzyıllar boyunca korunarak günümüze kadar ulaşmıştır.
Lokma, ölülerin arkasından hayır olarak dağıtıldığı gibi düğünlerde, sünnetlerde ve açılış törenlerinde de dağıtılmaktadır. Bir kişi vefat ettiğinde, yakınları hayır lokması dağıtır. Bu, hem vefat eden kişi için dua etmek hem de topluluğa dayanışma fırsatı sunmak anlamına gelir. Bazen de hayır lokması, bir dileğin gerçekleşmesi sonucunda dağıtılır. Ayrıca, doğum günleri ve evlilik yıldönümleri gibi özel günlerde de dağıtılabilir.
Hem dinî anlamda hem de insanlara yardım anlamında lokma dağıtmanın çok özel ve önemli olduğu bilir bizim insanımız. Düşünsenize döktürdüğünüz lokmadan kaç kişi alıp yerse o kadar “Allah kabul etsin.”duası alacak ve hayra girecek. Ne güzel bir düşünce! Lokma hayrı yapanın duygu hâli sanırım tarif edilemez. Güzel dua almanın iç huzuru.
Basit malzemelerle hazırlanır hayır lokması, un, su ve mayanın birleşimiyle yapılır ve büyük tencerelerde kızartılıp üzerine istenirse şerbet dökülerek tatlandırılır ve öyle servis edilir. Manisa’da ve birçok yerde sokaklarda çok pratik bir biçimde dökülür lokma. Sokakta dökülenlerde şerbetin yerini pudra şekeri alır.
Lokma hayrı, toplumun birlik ve beraberliğini pekiştirir. Aynı zamanda sevgiyi, saygıyı ve paylaşmayı artırır. Bir hayır lokması döktürmek, bu değerlerin yaşatılması demektir. Unutmamak gerekir ki hayır lokması sadece bir tatlı değildir, aynı zamanda toplumu bir araya getiren dayanışmanın ifadesidir.