Wilson İlkeleri ve Trump'ın Yeni Dünyası

Yıl 1918, Birinci Dünya Savaşı bütün şiddetiyle devam ediyor. Avrupa kıtası iki bloğa ayrılmış kıyasıya savaşıyor. Bir yanda İngiltere, Fransa ve Rusya, diğer tarafta Almanya, Avusturya- Macaristan İmparatorluğu ve İtalya. Uzaklarda Japonya ve Çin. Ve onlara katılmış birçok küçük devlet.
Bu savaşı, Avrupa'nın iç meselesi olarak gören ve tarafsızlığını ilan eden Osmanlı İmparatorluğu, bir oldubitti ile bir anda kendini savaşın içinde bulmuş ve tam 9 cephede yedi düvele karşı amansız bir mücadele veriyor.
Zamanın Amerika Birleşik Devletleri başkanı aynı zamanda uluslararası ilişkiler profesörü olan Woodrow Wilson,  8 Ocak1918 tarihinde toplanan ABD Kongresi'nde Amerika Birleşik Devletleri'nin I. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulmasını istediği dünya düzenine ilişkin görüşlerini belirten bir konuşma yapıyor. Sovyetler Birliği Başkanı Lenin tarafından yazılan Barış Kararnamesi'ne de bir cevap olarak kabul edilen ve tarihe Wilson İlkeleri, Wilson Prensipleri, On Dört Madde ya da On Dört Nokta olarak geçen bu konuşmada Wilson, savaşı ortadan kaldıracak önlemleri ve kendine göre adil olan sınır düzenlemelerini içeren bir taslak sunuyor.
            Wilson, ilkelerini üç ana esas etrafında şekillendiriyor;

Dünya barışının sağlanması ve güvence altına alınması amacıyla bir Milletler Cemiyeti kurulması,

Dünya halklarının özgürlüğü,

Bütün insanların adil ve eşit olduğu bir düzen.

           Şu şekilde sıralıyor Wilson ilkelerini;

Uluslararası gizli anlaşmalara son verilecek,


Karasuları dışındaki denizlerde tam serbestlik sağlanacak,   


Galip gelen devletler, yenilen devletlerden savaş tazminatı ve toprak almayacak,


Belçika toprakları boşaltılacak, bağımsız Belçika Devleti yeniden kurulacak,


Alsas Loren bölgesi ve savaş sırasında işgal edilen diğer Fransız toprakları Fransa'ya iade edilecek,


İtalya'nın sınırları, milliyet prensibine göre yeniden düzenlenecek,


Avusturya Macaristan imparatorluğunda yaşayan halklara kendilerini geliştirme imkânı verilecek,


Romanya, Sırbistan ve Karadağ'ın toprakları boşaltılacak ve Sırbistan'a Adriyatik sahillerinde liman verilecek,


Balkan Devletleri arasındaki ilişkiler milliyet prensibine göre belirlenecek,


Bağımsız bir Polonya Devleti kurulacak,


Bütün devletlerin toprak bütünlüklerini ve siyasi bağımsızlıklarını garanti altına almak için Milletler Cemiyeti (Cemiyet-i Akvam) kurulacak,


Osmanlı İmparatorluğu'nda Türklerin oturdukları bölgelerin bağımsızlığı sağlanacak, Türk egemenliği altında yaşayan diğer uluslara da kendi kendini yönetme hakkı verilecek. Boğazlar, bütün devletlerin gemilerine açık olacak ve bu durum milletlerarası denetim altında tutulacak,


Ülkeler silahlanmayı bırakacaklar ve silahlanmanın iç güvenlik seviyesine indirilmesi konusunda birbirine garanti verecek,


Uluslararası ekonomik engeller kaldırılacak, devletler arasında eşitlik sağlanacak.