YORUMLAR:
Yenal Bilgici tarafından kaleme alınan eserde, İlber Ortaylı ile yapılan söyleşiler ile yaşamımıza ilişkin tavsiyelerini konu edinmektedir.
İlber Hoca’nın özellikle gençlere ilişkin birçok tavsiyesini daha detaylı bir şekilde ve tarihi örnekler ile okuyuculara ilettiği didaktik bir söyleşi meydana gelmiştir. Eserde, sorulan sorulara İlber Hoca’nın uzun, gerekçeli ve temellendirilmiş söylemleri ile gençleri ileriye götürecek ve hayatlarına ilişkin düstur edinmeleri gereken birçok husus bahsedilmiştir.
Bunlardan kısaca bahsetmek gerekirse; ilk olarak, hayatta başarmak istediğimiz şeylere karşı planlı bir şekilde öncelikle tutkumuzu keşfedip sonrasında bir hedef koyarak ilerlemenin detaylı bir şekilde anlatımı gerçekleştirilmiştir.
Yine bir insanın küçük yaşlardan itibaren yeteneklerini keşfetmesi konusunda hem ailesinin hem de kendi kendisini keşfetmesinin ne denli önemli olduğuna değinilmiştir. Ülkemizde birçok insanın yalnızca iyi bir ev, para kazanma gibi basit amaçları olmasını oldukça yanlış değerlendiren yazar, herkesin bir tutkusuna bağlı olarak bir amaç uğruna hayat gayesi edinmesini tavsiye etmektedir.
Bununla birlikte, ülkemizdeki insan tiplerine ilişkin de birçok analiz ihtiva eden eserde, özellikle sürekli muhalif davranarak kötümser yaşayan insanların asıl amaçlarının eleştirdikleri hususların düzelmesi dahi olmadığını net ve açık bir şekilde izah etmiştir. Bu hususta özellikle muhalif siyasetçilere ilişkin önemli tenkitlerin barındırıldığı aşikardır. Alıntılar kısmında görüleceğinden burada söz konusu metinden daha fazla bahsedilmeyecektir.
Bununla birlikte, siyasetteki hükümetlerin Nepotizm tesirinde süregelen iktidarlarındaki hataların bu düzenin devam ettiği sürece ülkenin önemli hususlarda yerinde sayacağı uyarısında bulunmuştur. Özellikle bürokraside liyakata önemin ve buna dikkat edilmediği takdirde neticelerine ilişkin önemli örnekler vermiştir. Ayrıca Nepotizmin ülkemizde özel sektörde dahi bulunması sebebiyle insanların bu sistemi bu kadar kanıksamasının oldukça tehlikeli neticelere gebe olduğunu ifade etmiştir.
Ülkemizdeki değişmeyen ve gelişmeyen eğitim sisteminin geliştirilmesi için birçok tavsiye de barındıran eser, özellikle temel ahlak ve insani değerlerin öncelikle aileden gelmesi gerektiğini ifade etmiştir. Bu sebeple ailelerin en başta çocuklarını okula göndermeden temel ahlaki ve kültürel değerleri öğretmesi konusunda oldukça ısrarcı olmaktadır. Okul dönemine ilişkin ise, yine sosyal ilişkilerin geliştirilmesine ilişkin bir model öngören İlber Hoca, beşeri bilimlere ilişkin de öğretim tarzının değiştirilerek düşünen bir genç nesil yetiştirmenin önemine değinmiştir.
Bahsedilen hususlara gitmiş olduğu ülkelerden edindiği tecrübelerle terkip ederek izah eden İlber Hoca, hem Türk büyüklerinden örnekler vermiş hem de ülkedemizdeki gerçek aydınların hiçbir zaman bilinmemesi sebebiyle onlara ait olan mirasın sonraki nesillere geçmemesinden özellikle yakınmıştır. Özellikle entelektüel miras ile ülke hafızasına sahip olan önemli münevverlerin unutulması neticesinde, onlar sayesinde edinilen birikimlerin de yok olacağı ve bu alana ilgili yeni aydın adayları için sıfırdan başlamanın bir gerileme olduğunu açık bir şekilde ifade etmiştir.
Görüleceği üzere, bir tavsiye kitabından daha fazlası olan eserde, hem örneklendirme hem öğretme hem de uluslararası toplumlara ilişkin kıyaslama ile birlikte birçok öğretim metodunun bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu da eserin ana kişisinden alınması gereken dersleri daha somut örneklerle benimsemeye vesile olmaktadır.
Sonuç olarak eser, içermiş olduğu mesajlar ile her Türk insanının kesinlikle okuması ve kendisine örnek alması gereken mesajlar barındırmaktadır.
Not: Yorumlara ilişkin bütün kısımlarda:
İNSAN GELECEĞİNİ NASIL KURAR?
Yazar: İlber Ortaylı
Yayınevi: Kronik Yayıncılık
Baskı: 1. Baskı – Şubat 2022
kitaptan faydalanılmıştır.
YORUMLAR